Trong bất kỳ doanh nghiệp nào, công tác quản lý tài chính – kế toán luôn đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát chi phí, doanh thu, lợi nhuận và hiệu quả kinh doanh. Bên cạnh kế toán thuế được nhiều người biết đến, kế toán nội bộ cũng là vị trí không thể thiếu giúp doanh nghiệp nắm bắt chính xác tình hình hoạt động thực tế. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ kế toán nội bộ là gì, công việc của kế toán nội bộ là gì, cũng như là kế toán nội bộ có gì khác với kế toán thuế.
Kế toán nội bộ là gì?
Kế toán nội bộ là bộ phận kế toán trong công ty có nhiệm vụ việc ghi chép, theo dõi và tổng hợp tất cả các nghiệp vụ kinh tế – tài chính phát sinh trong nội bộ doanh nghiệp. Khác với kế toán thuế, kế toán nội bộ được hiểu là công việc phục vụ cho ban lãnh đạo quản trị và điều hành hoạt động sản xuất, kinh doanh trong công ty.
Nói một cách dễ hiểu, kế toán nội bộ chính là bộ phận ghi nhận chính xác doanh thu, chi phí, công nợ, dòng tiền, hàng tồn kho,… để giúp doanh nghiệp kiểm soát hoạt động và đưa ra các quyết định kinh doanh kịp thời và hiệu quả.
Công việc của kế toán nội bộ
Vậy kế toán nội bộ là làm những công việc gì? Công việc của kế toán nội bộ rất đa dạng và bao quát, bao gồm:
- Ghi chép và quản lý các nghiệp vụ phát sinh như mua bán hàng hóa, thanh toán, thu – chi tiền mặt, chuyển khoản ngân hàng.
- Theo dõi công nợ phải thu, phải trả của khách hàng và nhà cung cấp.
- Quản lý tiền lương, thưởng, các khoản trích theo lương cho người lao động.
- Kiểm soát hàng hóa, nguyên vật liệu tồn kho, tài sản cố định.
- Lập báo cáo doanh thu, chi phí, lợi nhuận nội bộ theo từng ngày, tuần, tháng hoặc theo yêu cầu.
- Hỗ trợ ban giám đốc trong việc phân tích tài chính, đánh giá hiệu quả kinh doanh.
Công việc của kế toán nội bộ không chỉ dừng lại ở việc ghi chép mà còn đóng vai trò cung cấp số liệu chính xác phục vụ cho công tác quản lý nội bộ doanh nghiệp.
Vai trò của kế toán nội bộ trong công ty
Kế toán nội bộ giữ vai trò là “bộ máy kiểm soát tài chính” giúp doanh nghiệp:
- Nắm bắt tình hình tài chính thực tế.
- Quản lý chi phí chặt chẽ, tránh thất thoát.
- Đánh giá hiệu quả kinh doanh từng bộ phận.
- Hỗ trợ lập kế hoạch tài chính ngắn hạn và dài hạn.
- Là cơ sở để ban lãnh đạo đưa ra các quyết định kinh doanh chiến lược.
Nhờ có kế toán nội bộ, doanh nghiệp có thể kịp thời điều chỉnh các hoạt động, tối ưu nguồn lực và gia tăng lợi nhuận.
Các kỹ năng cần có ở một kế toán nội bộ
Để thực hiện tốt vai trò của mình, kế toán nội bộ cần trang bị đầy đủ các kỹ năng như:
- Nghiệp vụ kế toán: Đây là nền tảng bắt buộc, bao gồm khả năng ghi nhận, phân loại và tổng hợp các nghiệp vụ kinh tế phát sinh theo đúng chuẩn mực kế toán.
- Kỹ năng tin học văn phòng: Sử dụng thành thạo các công cụ văn phòng như Excel, Word giúp kế toán nội bộ xử lý số liệu nhanh chóng và hiệu quả.
- Kỹ năng sử dụng các phần mềm kế toán: Biết sử dụng các phần mềm kế toán như MISA, Fast, Bravo… giúp kế toán nội bộ làm việc chuyên nghiệp và chính xác hơn.
- Kỹ năng ngoại ngữ: Đối với doanh nghiệp có yếu tố nước ngoài, kế toán nội bộ cần có khả năng đọc hiểu tài liệu, hợp đồng hoặc trao đổi bằng tiếng Anh hoặc các ngoại ngữ khác.
- Kỹ năng lập kế hoạch: Khả năng lập kế hoạch công việc, sắp xếp thứ tự ưu tiên giúp kế toán nội bộ quản lý khối lượng công việc hiệu quả.
- Kỹ năng giao tiếp: Giao tiếp tốt giúp kế toán phối hợp nhịp nhàng với các bộ phận khác để thu thập số liệu và giải quyết công việc nhanh chóng.
- Kỹ năng quản lý thời gian: Quản lý tốt thời gian giúp kế toán nội bộ hoàn thành đúng tiến độ các báo cáo và nhiệm vụ được giao.
- Kỹ năng thích ứng: Môi trường làm việc thay đổi liên tục đòi hỏi kế toán nội bộ cần nhanh chóng thích ứng với quy trình, phần mềm và yêu cầu mới.
Phân loại kế toán nội bộ
Trong một bộ phận kế toán nội bộ, các thành viên sẽ có vai trò đảm nhận từng nhiệm vụ và đầu công việc khác nhau. Trong đó có thể bao gồm: Kế toán trưởng; Kế toán thanh toán; Kế toán tiền lương; Kế toán công nợ; Kế toán thu chi; Kế toán kho; Kế toán ngân hàng; Kế toán bán hàng; Kế toán tổng hợp;…
Tuy nhiên, phụ thuộc vào quy mô của công ty, doanh nghiệp có thể không phải có quá nhiều kế toán. Thay vào đó, chỉ cần một vài người, thậm chí là một người, đã có thể đảm nhận hết các công việc của một kế toán nội bộ.
Kế toán trưởng
Kế toán trưởng là người đứng đầu bộ phận kế toán, chịu trách nhiệm kiểm soát chất lượng công việc của toàn bộ nhân sự kế toán. Kế toán trưởng tham mưu cho ban lãnh đạo về các vấn đề tài chính, ký duyệt báo cáo tài chính, báo cáo thuế và làm việc với cơ quan thuế, kiểm toán, ngân hàng. Đây là vị trí đòi hỏi trình độ chuyên môn cao, kinh nghiệm dày dạn và kỹ năng quản lý vượt trội để điều hành toàn bộ công tác kế toán trong doanh nghiệp một cách hiệu quả.
Kế toán thanh toán
Kế toán thanh toán là vị trí chịu trách nhiệm kiểm soát các khoản chi tiền mặt và chuyển khoản ngân hàng trong doanh nghiệp. Đây là người thực hiện các nghiệp vụ liên quan đến thanh toán cho nhà cung cấp, đối tác, khách hàng và nhân viên. Kế toán thanh toán giúp đảm bảo các khoản chi đều có chứng từ hợp lệ, đúng quy trình và hỗ trợ quản lý dòng tiền ra một cách minh bạch, hiệu quả, tránh thất thoát tài chính.
Kế toán tiền lương
Kế toán tiền lương đóng vai trò quan trọng trong việc tính toán và chi trả lương thưởng cho người lao động. Ngoài việc lập bảng lương hàng tháng, vị trí này còn chịu trách nhiệm thực hiện các khoản trích nộp bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và thuế thu nhập cá nhân. Kế toán tiền lương đảm bảo người lao động nhận đầy đủ quyền lợi, đồng thời giúp doanh nghiệp tuân thủ các quy định về lao động và phúc lợi xã hội.
Kế toán công nợ
Kế toán công nợ là người theo dõi và quản lý các khoản phải thu từ khách hàng và phải trả cho nhà cung cấp. Công việc của kế toán công nợ giúp doanh nghiệp nắm bắt chính xác tình trạng công nợ, từ đó chủ động đôn đốc thu hồi công nợ, thanh toán đúng hạn và hạn chế rủi ro về tài chính. Vị trí này đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo dòng tiền luôn được lưu chuyển ổn định.
Kế toán thu chi
Kế toán thu chi ghi nhận toàn bộ các khoản thu tiền từ khách hàng, đối tác và các khoản chi tiền phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Kế toán thu chi giúp doanh nghiệp theo dõi sát sao dòng tiền thực tế hằng ngày, lập báo cáo thu chi định kỳ và hỗ trợ ban lãnh đạo kiểm soát nguồn tiền hiệu quả.
Kế toán kho
Kế toán kho chịu trách nhiệm quản lý hàng tồn kho, nguyên vật liệu, thành phẩm và tài sản cố định. Công việc của kế toán kho bao gồm ghi nhận đầy đủ số lượng, giá trị nhập – xuất – tồn kho, đối chiếu số liệu với thực tế, lập báo cáo tồn kho phục vụ quản lý sản xuất và kinh doanh. Đây là vị trí giúp doanh nghiệp hạn chế thất thoát, hao hụt và kiểm soát tốt nguồn lực vật tư.
Kế toán ngân hàng
Kế toán ngân hàng phụ trách theo dõi các giao dịch phát sinh liên quan đến tài khoản ngân hàng của doanh nghiệp. Kế toán ngân hàng thực hiện đối chiếu số dư tài khoản, kiểm tra chứng từ ngân hàng và quản lý các khoản vay, tiền gửi, lãi suất. Công việc của kế toán ngân hàng đảm bảo sự chính xác trong việc ghi nhận và kiểm soát các giao dịch tài chính với ngân hàng.
Kế toán bán hàng
Kế toán bán hàng là người ghi nhận doanh thu, lập hóa đơn, theo dõi đơn hàng và quản lý công nợ khách hàng. Vị trí này đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo số liệu doanh thu chính xác, hỗ trợ lập báo cáo bán hàng và cung cấp thông tin kịp thời cho bộ phận kinh doanh cũng như ban lãnh đạo.
Kế toán tổng hợp
Kế toán tổng hợp chịu trách nhiệm tổng hợp số liệu từ tất cả các bộ phận kế toán khác để lập báo cáo tài chính nội bộ, báo cáo kết quả kinh doanh và báo cáo lưu chuyển tiền tệ. Đây là người giúp ban lãnh đạo có cái nhìn tổng thể về tình hình tài chính, hỗ trợ đưa ra quyết định quản trị kịp thời và chính xác.
Phân biệt kế toán nội bộ và kế toán thuế
Một trong những nhầm lẫn phổ biến tại nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ, là không phân biệt rõ kế toán nội bộ và kế toán thuế. Thực tế, đây là hai vị trí hoàn toàn khác nhau về mục đích, đối tượng phục vụ, phạm vi công việc và trách nhiệm. Hiểu đúng sự khác biệt giữa hai vai trò này giúp doanh nghiệp tổ chức bộ phận kế toán chuyên nghiệp, tránh chồng chéo nhiệm vụ và đảm bảo tuân thủ pháp luật.
Bảng so sánh dưới đây của Thiên Phúc – Cho thuê máy photocopy chất lượng sẽ chỉ rõ cho bạn sự khác biệt cơ bản giữa kế toán nội bộ và kế toán thuế:
Tiêu chí | Kế toán nội bộ | Kế toán thuế |
Định nghĩa | Là bộ phận kế toán phục vụ nội bộ doanh nghiệp, giúp quản lý và kiểm soát hoạt động tài chính, kinh doanh hằng ngày. | Là bộ phận kế toán thực hiện nghĩa vụ kê khai, nộp thuế và báo cáo tài chính theo đúng quy định pháp luật. |
Mục đích | Hỗ trợ lãnh đạo doanh nghiệp kiểm soát chi phí, doanh thu, hiệu quả kinh doanh. | Đảm bảo doanh nghiệp thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế đối với Nhà nước. |
Đối tượng phục vụ | Ban lãnh đạo, bộ phận quản lý nội bộ. | Cơ quan thuế, nhà nước. |
Phạm vi công việc | Ghi nhận chi tiết mọi nghiệp vụ phát sinh: thu chi, công nợ, tồn kho, lương thưởng, sản xuất, kinh doanh nội bộ… | Lập và nộp tờ khai thuế GTGT, TNCN, TNDN; báo cáo tài chính; quyết toán thuế; làm việc với cơ quan thuế. |
Yêu cầu báo cáo | Báo cáo theo yêu cầu của lãnh đạo doanh nghiệp, không theo chuẩn mực báo cáo nhà nước. | Báo cáo theo đúng chuẩn mực kế toán và quy định pháp luật về thuế. |
Tính pháp lý | Không bắt buộc tuân thủ chuẩn mực pháp lý khi chỉ dùng nội bộ. | Bắt buộc tuân thủ đầy đủ pháp luật và quy định của cơ quan thuế. |
Trách nhiệm pháp lý | Không chịu trách nhiệm pháp lý trực tiếp với cơ quan nhà nước. | Chịu trách nhiệm pháp lý về số liệu thuế với cơ quan nhà nước. |
>> Xem thêm: Cách Tính Thuế Thu Nhập Cá Nhân Đơn Giản Và Dễ Áp Dụng
Tổng kết
Qua bài viết trên của Thiên Phúc, chúng tôi hy vọng bạn đã hiểu rõ kế toán nội bộ là gì, công việc của kế toán nội bộ là gì, cũng như những kỹ năng và vai trò không thể thiếu của vị trí này trong doanh nghiệp.
Bên cạnh việc đầu tư nhân sự kế toán, doanh nghiệp cũng nên trang bị đầy đủ các trang thiết bị văn phòng phục vụ cho công việc hằng ngày của một kế toán nội bộ cũng như các bộ phận khác trong công ty. Nếu bạn đang tìm kiếm dịch vụ cho thuê máy photocopy uy tín, giúp in ấn hóa đơn, chứng từ kế toán nhanh chóng và tiết kiệm, hãy liên hệ ngay với Thiên Phúc – đơn vị chuyên cho thuê máy photocopy giá rẻ chỉ từ 499.000 VND ngay tại TPHCM.
Với kho máy rộng hơn 1000m2, cùng đội ngũ kỹ thuật viên – tư vấn viên chuyên nghiệp, chăm sóc khách hàng tận tâm 24/7, chúng tôi cam kết cung cấp dịch vụ cho thuê máy photocopy chất lượng, giá tốt, hỗ trợ đồng hành cùng doanh nghiệp của bạn trên hành trình phát triển bền vững.
Liên hệ để nhận tư vấn báo giá và dòng máy photocopy phù hợp nhất với nhu cầu của bạn tại đây!